काठमाडौं : विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्ल्यूएचओ) ले विश्वलाई अर्को महामारीको लागि तयार हुन चेतावनी दिएको छ । कोरोनाभाइरस संक्रमण र यसको प्रभावलाई ध्यानमा राख्दै डब्ल्यूएचओ प्रमुख डा. टेड्रोस अधानम गेब्रेयेससले सोमबार साँझ यो कुरा भनेका हुन् । साथै टेड्रोसले विश्वले अर्को महामारीमा पैसा खर्च गर्नुपर्दछ, अन्यथा कोरोना जस्तो अवस्था अपेक्षित छ ।
डा. टेड्रोसले कोरोनाभाइरसका कारण २.७१ करोड मानिस संक्रमित भएका छन् र ८.८८ लाखभन्दा बढी मानिसको मृत्यु भएको छ । कोभिड–१९ ले संसारको यो अवस्था डिसेम्बर २०१९ देखि अहिलेसम्म बनाएको छ । अहिले पनि धेरै देशहरूमा यसको त्रासहरू बढ्दैछ । यो नियन्त्रण गर्न गाह्रो छ ।
डब्ल्यूएचओ प्रमुखले जेनेभामा प्रेस ब्रिफिङ्गमा यो अन्तिम महामारी होइन । इतिहासमा यस्ता धेरै महामारीहरूको देखिएको छ । यी महामारीहरू जीवनको वास्तविकता हुन् । यो कहिले अन्त्य हुँदैन । तर, दोस्रो महामारीले संसारमा प्रहार गर्नुभन्दा पहिले हामी पूर्ण तयारी गर्नुपर्छ ।
विश्वभरिका देशहरूले सम्भावित रोगहरूको लागि खोप र औषधिहरूको संयुक्त रूपमा अनुसन्धान गर्नुपर्छ । तपाईहरुले सार्वजनिक स्वास्थ्यमा बढी र बढी पैसा लगानी गर्नुपर्छ । खोप र औषधिहरू तुरुन्त बनाउन र बजारमा राख्नुपर्ने व्यवस्था मिलाउनुपर्छ । जब महामारी फैलिन्छ, यसलाई तुरून्त नियन्त्रण गर्न सकियोस् ।
डब्ल्यूएचओ विशेषज्ञले स्पष्ट रूपमा भनेका छन् कि यस वर्षको अन्तसम्म कुनै कोरोनाभाइरस खोप भेटिने छैन । अक्सफोर्ड विश्वविद्यालय खोप जनतामा उपलब्ध हुनेछ भन्ने मानिसहरूले आशा गरेका थिए । तर, यो हुनेछैन । युरोप, अमेरिका, मेक्सिको र रसियाले अक्सफोर्ड विश्वविद्यालय खोपबाट बढी अपेक्षा राखेका थिए ।
डब्ल्यूएचओको आपतकालिन कार्यक्रमका प्रमुख माइक रायनले भने, ‘विश्वभरका अन्वेषकहरू धेरै छिटो काम गरिरहेका छन् । ताकि खोप बनाउन सकियोस् । तर, यो खोप बजारमा यस वर्षको अन्त्यसम्म पनि उपलब्ध हुने छैन । माइक रायनले अर्को वर्ष जुनसुकै भ्याक्सिन आउँदछ २०२१ को सुरुमा आउँछ । उनले अगाडि थप्दै भने यस दिनमा हरेक दिन आउँदै गरेको कोरोना घटनाहरूको रेकर्ड तोड्दैछ ।
माइक हाल डब्ल्यूएचओ टीमको प्रमुखले विश्वका सबै देशहरूले सही समयमा खोपको सही मात्रा प्राप्त गर्दछन् । रायनले अहिले विश्वभरका वैज्ञानिकहरु खोप बनाउन व्यस्त छन् । उनीहरूले ठूलो काम गरिरहेका छन् । डब्ल्यूएचओले हतारमा विकास गरिएको खोपलाई कहिले पनि सहयोग नगर्ने बताएको थियो ।
डब्ल्यूएचओका अनुसारका अनुसार ३७ खोपहरू क्लिनिकल परीक्षणको विभिन्न चरणमा छन् । डब्ल्यूएचओले १८८ खोपहरू अनुगमन गरिरहेको छ र तीमध्ये केही परीक्षणको अन्तिम चरणमा छन् । १८८ मे ९ अन्तिम चरणमा छन् । अन्तिम चरणमा कम्पनीहरूको खोपहरू स्वयम्सेवकहरूले सुरक्षित छन् भनि सुनिश्चित गर्न परीक्षण गरिरहेका छन् ।
प्रकाशित : भदौ २३, २०७७
