काठमाडौं । पृथ्वी बाहेक ब्रह्माण्डको अन्य कुनै ग्रहमा जीवन छ ? यो यस्तो प्रश्न हो जसको उत्तर वैज्ञानिकहरूले अहिलेसम्म पाउन सकेका छैनन्  । तर,जीवनको सम्भावनालाई पूर्ण रूपमा नकार्न सकेको छैन । अब वैज्ञानिकहरूले यस्तो एक्सोप्लानेट पत्ता लगाएका छन् ,जसमा जीवनको प्रमाण फेला परेको छ। त्यस ग्रहमा पृथ्वीको चुम्बकीय क्षेत्र पनि पत्ता लागेको छ। यो चुम्बकीय क्षेत्र कुनै पनि ग्रहमा जीवनको ग्यारेन्टी हो।

वैज्ञानिकहरूले पत्ता लगाएको एक्सोप्लानेट पृथ्वीबाट १२ प्रकाश वर्ष टाढा रहेको वैज्ञानिकहरूले यो एक्सोप्लानेट पृथ्वीको आकारको भएको दाबी गरेका छन् ।जसको नाम YZCeti B राखिएको छ। यो ब्रह्माण्डमा जीवनको खोजको दिशामा सकारात्मक संकेत भएको वैज्ञानिकहरूले बताए ।

YZCeti B exoplanets पृथ्वीभन्दा बाहिर पहिलो पटक चुम्बकीय क्षेत्र खोल्न सफल भएका छन्। वैज्ञानिकहरूको यो खोजलाई पियर रिभ्यु जर्नलको नेचर एस्ट्रोनमीमा पनि स्थान दिइएको छ । YZ Ceti b ले रातो बौना ताराको परिक्रमा गर्छ । कोलोराडो विश्वविद्यालयका अनुसन्धानकर्ता जास्की वेरी लार्ज एरेले त्यहाँबाट आएको सङ्केतबाट चुम्बकीय क्षेत्र पत्ता लगाएका थिए।

एक्सोप्लानेट्सबाट बारम्बार रेडियो सिग्नलहरू प्राप्त भइरहेका छन्, जसले त्यहाँ चुम्बकीय क्षेत्र रहेको पुष्टि गर्छ भनी वैज्ञानिकहरू बताएका छन्। नेशनल रेडियो एस्ट्रोनोमी अब्जर्भेटरीका निर्देशक जोसेफ पेसका अनुसार चुम्बकीय क्षेत्रले नै कुनै पनि ग्रहमा जीवनको सम्भावनालाई बलियो बनाउँछ।

YZ Ceti b तातो ग्रह हो, यो सूर्य जस्तै ताराको यति नजिक छ कि यसले यसलाई जलाउन सक्छ। विश्वविद्यालयका विज्ञहरूका अनुसार यस ग्रहमा जीवन हुन सक्छ वा हुन सक्दैन भन्ने विषयमा केही भन्न सकिने अवस्था छैन । यो निश्चित रूपमा भनिन्छ कि यो एक धेरै तातो ग्रह हो। पृथ्वी जस्तै यहाँ पनि अरोरा छ, तर अहिलेसम्म यसको प्रमाण ग्रहमा फेला परेको छैन। यसको खोजीमा वैज्ञानिकहरू लागेका छन् ।