फेरी देखा पर्‍यो सलहको झुन्ड, जहाँ गए पनि कहर मच्चाउँछ



काठमाडौँ । सलहको झुन्डले जहाँ गए पनि कहर मच्चाउँछ, यी झुन्डले खेतबारी नास गर्छन् । अहिले फेरि सलहको खतरा बढ्दै गएको छ । भारतको राजस्थानको सीमा क्षेत्रमा सलहको अण्डा ठुलो परिमाणमा भेटिएको छ। राजस्थानमा सलह नियन्त्रण टोलीको सर्वेक्षण अनुसार यी अण्डाबाट सलह निस्कने प्रक्रिया सुरु भएको छ, जुन खतराको सङ्केत हो ।

सलह सधैँ बथानमा उड्छ, करोडौँ सलहहरू तिनीहरूको बथानमा समावेश हुन्छन्, जहाँ बस्छन्, त्यहाँको बाली केही मिनेटमा सिद्ध्याउँछन् । चार करोड सलहको समूहले एक दिनमा ३५ हजार मानिसलाई खुवाउन सक्ने जति खानेकुरा खान्छ भन्ने तथ्यबाट यिनीहरू कति खतरनाक छन् भन्ने अनुमान गर्न सकिन्छ ।

संयुक्त राष्ट्र सङ्घको खाद्य तथा कृषि सङ्गठन अर्थात् एफएओका अनुसार एक वर्ग किलोमिटरमा फैलिएको सलहको समूहमा करिब चार करोड सलह हुन्छन्, सलहले आफ्नो तौल बराबरको अनाज खान्छ, यदि एक व्यक्तिका लागि अन्नको औसत मात्रा मानिन्छ भने। ३।२ केजी भयो भने यो पार्टीले दिनमा यति धेरै अनाज खान्छ, जसले ३५ हजार मानिसको पेट भर्न सक्छ । तिनीहरूले बाली मात्र होइन रूख र बोटबिरुवाहरूलाई आफ्नो सिकार बनाउँछन्, तिनीहरू फूल, बीउ, बोक्रा खान्छन्।

राजस्थानको सीमा क्षेत्रमा पाइने सलहको अण्डा पाकिस्तानबाट आएको भनिएको छ, । इरानबाट अफगानिस्तान, पाकिस्तान, भारत  हुँदै नेपाल आउँछन् र बाटोमा बाली नोक्सान गर्छन् ।

सलहको सङ्ख्या तीव्र गतिमा बढ्दै गएको विज्ञहरूका अनुसार सलहको आयु ३ देखि ५ महिना मात्रै हुन्छ तर पोथी सलहले आफ्नो जीवनकालमा तीन पटक अण्डा दिन्छन्, विशेष कुरा के हो भने एक पटक मात्रै अण्डा पाल्न सक्छ । लगभग १५० सम्म हुन। सलह विशेष गरी चिसो ठाउँमा पाइन्छ, त्यसैले मनसुनपछि यसको आक्रमणको जोखिम बढ्छ ।

सलहको विशेषता भनेको यो हावासँगै चल्छ, सलह पार्टी सामान्यतया १३ किलोमिटर प्रतिघण्टाको गतिमा उड्छ र दिनमा १५० देखि २०० किलोमिटरको यात्रा गर्छ । सलहको झुन्ड बालीमा बस्यो भने २० देखि २५ मिनेटभित्रै पूरै क्षेत्रको बाली र बोटबिरुवा नष्ट गर्न सक्ने विज्ञहरू बताउँछन् ।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्